Małgorzata Karczewska

Cmentarz ewangelicki z mogiłami wojennymi z czasów I wojny światowej położony jest około 700 m na północny wschód od wsi, po północnej stronie szosy do wsi Długie.

Cmentarz rozmieszczony na planie nieregularnego czworoboku o powierzchni około 0,05 ha. Układ całości czytelny, kwater i mogił częściowo czytelny. Z ogrodzenia cmentarza zachowały się betonowe słupki i pozostałość furtki w południowo zachodnim narożniku. Układ grobów rzędowy wzdłuż linii północ – południe. Mogiły w opaskach betonowych i lastrykowych w większości bez zachowanych nagrobków. Zachowane nagrobki betonowe – uszkodzone.

W południowo zachodnim narożniku cmentarza znajduje się oznaczona betonowym obeliskiem mogiła nieznanego oficera armii rosyjskiej poległego w 1914 r., zaś w części zachodniej cmentarza grób żołnierza armii niemieckiej poległego w 1914 r. Mogiła oznaczona została granitowym obeliskiem, otoczona ogrodzeniem wspartym na granitowych słupkach. Starodrzew – nasadzenia wzdłuż granic cmentarza – od południa i zachodu: sosny, od wschodu: pojedynczy klon. Wewnątrz cmentarza pojedyncze tuje. Cmentarz ewangelicki objęty jest ochroną prawną przez wpis do rejestru województwa warmińsko-mazurskiego nr A-2869 z 29.09.1989 r.

Pracami konserwatorskimi objęto dwa nagrobki znad mogił wojennych z czasów I wojny światowej. Oba zostały oczyszczone z mchu i porostów, a następnie nagrobek betonowy pomalowany został farbą w kolorze białym, co było zgodne z jego wyglądem w okresie międzywojennym. Inskrypcje nagrobne zostały odnowione farbą w kolorze czarnym. Nagrobek granitowy został pozostawiony bez malowania powierzchni, gdyż takie znaki grobowe nigdy nie były malowane. Odnowiona została jego inskrypcja przy użyciu farby w kolorze czarnym.

Prace renowacyjne zostały przeprowadzone zgodnie z programem prac konserwatorskich, opracowanym przez dr Małgorzatę Karczewską, stanowiącym załącznik do wniosku Wójta Gminy Kalinowo o wydanie pozwolenia na renowację betonowych nagrobków na cmentarzu wojennym w miejscowości Skomętno Wielkie, gm. Kalinowo, dz. nr. 60 obręb Skomętno Wielkie, skierowanego do Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Materiały zamieszczone w serwisie są chronione prawem autorskim i mogą być wykorzystywane przez użytkowników zgodnie z licencją Creative Commons BY-NC-ND, tj. umożliwiającą użytkownikom serwisu kopiowanie i rozpowszechnianie utworu pod warunkiem uznania autorstwa, tylko do użytku niekomercyjnego i bez utworów zależnych.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/