Tereny dzisiejszej Polski środkowej, północno-wschodniej były areną walk Frontu Wschodniego I wojny światowej. Co wiemy o tych wydarzeniach? Monografie Wielkiej Wojny najczęściej nie poświęcają wiele uwagi tym obszarom, ograniczając się do charakterystyki najbardziej znaczących wydarzeń. Co gorsza, również opracowania regionalne często zamykają historię I wojny światowej w kilku ogólnych zdaniach, co pozostawia u czytelników mylne wrażenie, że w latach 1914-1918 niewiele się tu działo. Sytuacja taka jest charakterystyczna dla znacznego obszaru Frontu Wschodniego I wojny światowej, który z tego powodu jest określany jako „zapomniana wojna”. Zapomnienie objęło także dziedzictwo pozostawione w krajobrazie przez walki i upamiętnianie poległych: groby, cmentarze, pomniki, infrastrukturę wojenną – umocnienia stałe i polowe, relikty obozów wojskowych, koleje polowe i wiele innych. Pomimo upływu ponad 100 lat, elementy tego dziedzictwa są nadal dobrze czytelne w krajobrazie.

Portal Dziedzictwo Wielkiej Wojny powstał jako realizacja idei dzielenia się wiedzą na temat historii i dziedzictwa kulturowego I wojny światowej głównie na terenie Polski centralnej, północno-wschodniej, ale jesteśmy otwarci na współpracę z osobami prowadzącymi badania w innych regionach. Pomysł powstał w grupie badaczy społecznych i instytucjonalnych skupionych wokół Ośrodka Badań Europy Środkowo-Wschodniej w Białymstoku, a możliwość realizacji dało dofinasowanie z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich na lata 2014-2020.
Naszych celem jest prowadzenie badań nad historią i dziedzictwem I wojny światowej, opracowywanie ich wyników i dzielenie się nimi z jak najszerszym kręgiem odbiorców. Chcemy upowszechniać dobre praktyki w publikowaniu rzetelnych i sprawdzonych treści internetowych, z dbałością i poszanowaniem praw autorskich.
Zapraszamy do współpracy badaczy społecznych i instytucjonalnych, którym bliska jest idea otwartego dostępu do wyników badań naukowych. Nasz portal jest bezpłatną (zarówno dla autorów, jak i odbiorców) platformą, która umożliwia dzielenie się wynikami swoich prac z szerokim gronem odbiorców.
Zapraszamy i szczególnie zachęcamy do współpracy badaczy społecznych. Od kilku lat, w Europie coraz powszechniejsza staje się idea tzw. nauki obywatelskiej (Citizen Science), w której główną rolę odgrywa społeczna działalność osób niezwiązanych zawodowo z konkretną dyscypliną naukową, jednak intensywnie działających na rzecz jej rozwoju i upowszechniania wyników badań. Z oczywistych względów działalnością taką nie są objęte dyscypliny wymagające dostępu do skomplikowanych urządzeń, związane ze znaczną odpowiedzialnością za życie i zdrowie ludzi czy bezpieczeństwo społeczeństw. Najlepszymi polami do współpracy pomiędzy badaczami profesjonalnymi i społecznymi są nauki humanistyczne, w tym nauki o przeszłości. Społeczny ruch naukowy rozwija się w Polsce od dekady, jednak jak dotąd pozostaje on na marginesie. Szczególnego znaczenia nabiera on w przypadku badań nad dziedzictwem. Sprzyjają temu coraz większe zasoby źródeł historycznych i publikacji dostępnych w repozytoriach cyfrowych. Jednak poza tą kategorią danych równie ważne są prace terenowe i znajomość lokalnych uwarunkowań, tradycji oraz zaufaniem mieszkańców, którzy są depozytariuszami pamięci. Te wszystkie przymioty posiadają właśnie badacze społeczni i z tego powodu wasz udział w odkrywaniu historii i dziedzictwa Wielkiej Wojny jest niezastąpiony i konieczny.