Małgorzata Karczewska

Cmentarz przykościelny w Rydzewie (Rydzewen, Rotwalde) znajduje się w centrum wsi, na terenie otaczającym kościół parafialny.

Kwatera wojenna w której spoczywa jedenastu żołnierzy armii niemieckiej położona jest w jego północnej części, pomiędzy świątynią a kaplicą, która pierwotnie pełniła funkcję pomnika ku czci parafian poległych podczas I wojny światowej.
Prace budowlane w obrębie kwatery zostały zakończone przed 1 czerwca 1921 r. za kwotę 703 marek i 25 fenigów. Opiekunem grobów była wówczas parafia w Rydzewie.
Niewiele wiadomo na temat wyglądu tego miejsca pochówku. Jak dotąd, jedynym ujawnionym materiałem ikonograficznym jest odręczny szkic kwatery wykonany w czerwcu 1936 r. przez członków komisji wizytującej wojenne nekropole powiatu giżyckiego. Rysunek wykonano jako uzupełnienie do wskazówek dotyczących pielęgnacji roślinności w obrębie kwatery.

Na jego podstawie wiadomo, że składała się ona z dziewięciu grobów rozmieszczonych w rzędzie, w tym dwóch mogił podwójnych (groby 2 i 4). Na każdej mogile znajdował się leżący nagrobek w formie tzw. poduszki. Wszystkie mogiły były otoczone wspólnym obramowaniem.
Uwagi do stanu kwatery wojennej w Rydzewie wydane w 1936 r. dotyczyły tylko roślinności. Polecono wycięcie sześciu tuj rosnących pomiędzy mogiłami a kościołem, a w ich miejsce zasadzenie niskiego żywopłotu z porzeczki alpejskiej. Takie samo nasadzenia miało wyznaczać przeciwległą granicę kwatery. Usunięte miały też zostać krzaki bzu i trzy drzewa czereśniowe, gdyż zasłaniały widok na świątynie. Zaleceniem ogólnym było wprowadzenie roślinności niskiej okalającej kwaterę oraz stanowiącej ozdobę grobów. Prace te wykonał latem 1937 r. ogrodnik Arndt z Wydmin. W tym czasie opiekę nad kwaterą sprawował gospodarz Mrotzek z Rydzewa, za co otrzymywał 20 marek rocznie.
Po II wojnie światowej elementy powierzchniowe kwatery, podobnie jak innych grobów znajdujących się na cmentarzu przykościelnym zostały całkowicie zatarte.

Materiały źródłowe:
GStA PK, II, XX.HA, Oberpräsident … Nr 4001.
Niederschrift über die Besichtigung der Kriegerfriedhöfe im Kreise Lötzen am 3. und 4. Juni 1936, APO, Starostwo Powiatowe w Giżycku, sygn. 11/1245

Małgorzata Karczewska, Ojczyzna poległych. Cmentarze z czasów I wojny światowej w powiecie giżyckim, w druku. Tam wcześniejsza literatura.

Materiały zamieszczone w serwisie są chronione prawem autorskim i mogą być wykorzystywane przez użytkowników zgodnie z licencją Creative Commons BY-NC-ND, tj. umożliwiającą użytkownikom serwisu kopiowanie i rozpowszechnianie utworu pod warunkiem uznania autorstwa, tylko do użytku niekomercyjnego i bez utworów zależnych.
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/